Zarzut 57 – Papież

538 rok – Cesarz Justynian wywyższył biskupa Rzymu Linusa. Faktyczny początek instytucji papiestwa. Papież jako następca Piotra jest skałą i głową Kościoła; według Biblii Jezus jest skałą i głową Kościoła (1Kor 3,11; 10,4; 1P 2,8).

1. Kolejny już „pierwszy papież” na „liście zarzutów” (patrz choćby Zarzut 53)

2. Sprawa „skały”:

1. Jest rzeczą niezaprzeczalną, iż Chrystus został w Piśmie nazwany skałą. Niemniej równie niezaprzeczalnym jest iż wypowiedział On do Piotra następujące słowa
   „Otóż i Ja tobie powiadam: Ty jesteś Piotr , i na tej Skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą.
   I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie.”(Mt 16,18–19)
   Krytyka osób negujących nazwanie Piotra „Skałą” sprowadza się do dwu zarzutów. Twierdzą oni:
   1. i. jakoby słowo „Piotr” (gr.Petrus) nie oznaczało „skały” lecz „kamień”
   2. ii. jakoby nazwanie Piotra „skałą” stało w sprzeczności z tym, iż to Jezus jest tak nazywany w Biblii

ad i) Faktycznie słowo Petrus może również oznaczać „kamień” (np. w Księgach Machabejskich), jednak w tym fragmencie oznacza imię męskie utworzone od słowa „Petra” (Skała). Dowodzą tego fragmenty Nowego Testamentu w których Piotr jest nazywany odpowiadającym greckiemu Petrusowi aramejskim imieniem Kefas (patrz J 1,42; 1 Kor 1,12; 3,22;9,5;15,5; Ga 1,18; 2,9.11.14). Podobnie jak Petrus zostało utworzone od Petra, tak Kefas pochodzi od aramejskiego Kefa – przy czym Kefa jest słowem jednoznacznym i oznacza skałę (nigdy kamień^[1]por. rozróżnienie petra – skała i litos – kamień w Mt 27:60 oraz psephos – kamyk Ap 2:17).

Że jest to rozumowanie słuszne ostatecznie dowodzi poniższy fragment Ewangelii wg św.Jana, potwierdzający jednoznaczność terminów Kefas i Petrus (Piotr):

„A Jezus wejrzawszy na niego rzekł: Ty jesteś Szymon, syn Jana, ty będziesz nazywał się Kefas – to znaczy: Piotr.”(J 1,42b)

Biblia mówi że imię Piotr oznacza skałę (aram. Kefas)

Dyskusja na temat znaczenia słowa „Piotr” (Petrus) jest o tyle zadziwiająca, że Jezus w drugiej części omawianego wyrażenia wyraźnie rzecz wytłumaczył:
„Ty jesteś Piotr, i na tej Skale zbuduję Kościół mój (…).”
„Ta skała” odnosi się do podmiotu pierwszej części wyrażenia – nawet gdyby imię „Piotr” nie miało nic wspólnego ze skałą (a jak wykazałem wyżej – ma…) to i tak Piotr został nazwany skałą w drugiej części zdania.
Innymi słowy, gdyby wypowiedź Jezusa miała postać:
„Ty jesteś Wacław, i na tej Skale zbuduję Kościół mój (…)”
to i tak byłoby jasne że ów Wacław został nazwany skałą i na nim budowany jest Kościół.
Tak więc źródłosłów imienia Petrus jedynie wzmacnia przekaz i tak zawarty w zdaniu wypowiedzianym przez Jezusa (oczywiście zmiana imienia z Szymona na Piotr ma jeszcze inne znaczenie, o czym za chwilę).

ad ii) To iż Bóg jest w wielu miejscach Biblii nazywany skałą, nie oznacza niemożności zastosowania tego tytułu do Piotra – w Piśmie nie ma takiego wykluczania („skałą” został również nazwany Abraham – patrz Iz 51,1–2).
Biblia często przenosi tytuły w ten sposób (np. twierdzą nazwany jest Bóg^[2]Psalmy 18 i 62 ale także prorok Jeremiasz^[3]Jr 1,18, Jezus nazwany jest fundamentem^[4]1 Kor 3,11, ale określenie to zastosowano także do apostołów^[5]Ef 2,19–20 ; Ap 21,14).

Gdyby przyjąć mniemanie twórców „listy zarzutów” jakoby określenie Skała jakim nazwano Jezusa było „zarezerwowane” i nie można nim określić nikogo innego powoduje, że równie dobrze ktoś mógłby zakwestionować ich twierdzenie jakoby Piotr został nazwany „kamieniem” – przecież Jezus też jest tak nazywany, i to chyba znacznie częściej niż „skałą”
(m.in. 1 P 2,7–8; Dz 4,11; Rz 9,33)!

2. Zmiana imienia to nie jedyne w tej wypowiedzi zadziwiające przypisanie przez Jezusa „swoich” cech Piotrowi. Oto w następnym wersecie stwierdza:
   „I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie.”
   Jest to nawiązanie do zapowiedzi mesjańskiej (odnoszącej się do Jezusa) u Izajasza:
   „Położę klucz domu Dawidowego na jego ramieniu; gdy on otworzy, nikt nie zamknie, gdy on zamknie, nikt nie otworzy. Wbiję go jak kołek na miejscu pewnym; i stanie się on tronem chwały dla domu swego ojca.”(Iz 22,22–23 – zob. też Ap 3,7)

3. W cytowanym wersecie Jezus zmienia imię Szymona na Piotr – jest to wyraźne nawiązanie do zawarcia przymierza Jahwe z Abramem (którego imię zostało zmienione na Abraham – parz Rdz 17,4–5)

4. Co do określenia „głowa” – aby rozważyć zarzut, zajrzałem do Katechizmu:
   1. i. Prawda, iż Jezus jest Głową Kościoła wspomniana jest tam 55 razy (niedowiarkom podaję kanony: 504, 518, 568, 616, 661, 666, 669, 686, 739, 747, 753, 774, 782, 789, 792, 793, 794, 795, 796, 797, 807, 830, 831, 846, 947, 957, 963, 973, 1039, 1043, 1119, 1140, 1142, 1187, 1188, 1348, 1368, 1372, 1548, 1549, 1552, 1553, 1561, 1563, 1566, 1581, 1591, 1997, 2045, 2698, 2070, 2616, 2637, 2782, 2823)^[6]Prawda ta jest obecna także w starszych katechizmach – np. Katechizm św.Piusa X mówi w punkcie 128: „Prawdziwą głową Kościoła jest sam Jezus Chrystus, który w sposób niewidzialny … Continue reading.
   2. ii. Papież jest wprawdzie wymieniony w tym kontekście 11 razy, ale nigdy jako „głowa Kościoła”. Kanony wymieniają go jako głowę kolegium apostołów (765, 877, 879, 881, 883, 885, 891, 936, 1444, 1559, 2600)
   3. iii. Oprócz powyższego znajdują się w Katechiźmie trzy wzmianki, że biskup jest głową Kościoła partykularnego (lokalnego). Mówią o tym kanony 1369,1462 i 1594.

Taka jest nauka Kościoła.

Patrz też odpowiedzi na Zarzut 33, Zarzut 39, Zarzut 41, Zarzut 53,
Zarzut 60, Zarzut 69, Zarzut 72, Zarzut 73, Zarzut 76, Zarzut 78,
Zarzut 84, Zarzut 103, Zarzut 113, Zarzut 143, Zarzut 147, Zarzut 154, Zarzut 179, Zarzut 185, Zarzut 186, Zarzut 187, Zarzut 189, Zarzut 190, Zarzut 193 i Zarzut 200.
Sprawę papiestwa bliżej omówiłem w książce Dlaczego ufam Kościołowi.